
Od 1 stycznia 2025 roku pierwsza grupa podatników CIT jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych w formacie cyfrowym oraz przesyłania ich do urzędu skarbowego za pomocą Jednolitego Pliku Kontrolnego. To zmiana, która wymaga przygotowania odpowiednich narzędzi i dostosowania procesów księgowych. W kolejnych latach obowiązek ten obejmie kolejne grupy podatników.
Kto musi przesyłać JPK_CIT od 2025 roku?
Obowiązek raportowania w formie elektronicznej dotyczy przede wszystkim:
- Podatkowych grup kapitałowych oraz podatników CIT z przychodami powyżej 50 mln euro w poprzednim roku podatkowym (od 2025 r.)
- Pozostałych podatników CIT i podatników PIT/PPE/PPL, którzy prowadzą ewidencję VAT (od 2026 r.)
Zwolnieni z tego obowiązku są m.in. jednostki budżetowe, fundacje rodzinne, podatnicy z przychodami wyłącznie wolnymi od podatku oraz prowadzący uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów.
ZOBACZ TAKŻE: Czy zakup roweru może być kosztem firmowym?
JPK_CIT – jakie struktury obowiązują?
Podatnicy CIT zobligowani są do przesyłania dwóch kluczowych plików:
- JPK_KR_PD – raportującego księgi rachunkowe w formacie XML,
- JPK_ST_KR – dotyczącego ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Jakie dane muszą się znaleźć w plikach JPK?
Informacje jakie muszą być uwzględnione w raportach to:
- Numer identyfikacji podatkowej (NIP) kontrahenta,
- Numer faktury w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF),
- Szczegółowe oznaczenia kont księgowych zgodnie z oficjalnym słownikiem znaczników,
- Dane o środkach trwałych: sposób nabycia, numer dowodu przyjęcia, daty nabycia i wykreślenia, numer inwentarzowy,
- Informacje o różnicach między wynikiem finansowym a podstawą opodatkowania (m.in. przychody i koszty niepodlegające opodatkowaniu).
Warto podkreślić, że część danych dot. środków trwałych nabytych przed 2025 rokiem może być jeszcze zwolniona z obowiązku raportowania w pierwszych latach obowiązywania nowych przepisów.
Co zawiera struktura JPK_ST_KR?
JPK_ST_KR to plik, który skupia się na ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (WNiP). Raportowanie obejmuje:
- Numer inwentarzowy,
- Daty nabycia, wytworzenia lub wykreślenia z ewidencji,
- Dane dotyczące amortyzacji (częstotliwość i wysokość odpisów),
- Rodzaj dowodu potwierdzającego nabycie lub wykreślenie.
Od 2025 roku wprowadzono obowiązek uzupełniania nowych pól, takich jak sposób nabycia środka trwałego (np. faktura VAT, umowa sprzedaży, darowizna) oraz częstotliwość odpisów amortyzacyjnych.
-
Sposób nabycia środka trwałego
Zgodnie z nowym słownikiem, sposób nabycia należy oznaczyć literowo:
- F – faktura VAT
- S – umowa sprzedaży
- D – umowa darowizny
- N – wkład niepieniężny
- W – wytworzenie
- I – inne
To pole jest obowiązkowe dla wszystkich środków trwałych przyjętych po 1 stycznia 2025.
-
Częstotliwość odpisu amortyzacyjnego
Wprowadzono również nowy słownik dotyczący częstotliwości amortyzacji:
- M – miesięczna
- K – kwartalna
- R – roczna
- J – jednorazowa
- S – sezonowa
- I – inna
- X – brak odpisu
Brak prawidłowego uzupełnienia tych pól będzie skutkował niemożnością wygenerowania poprawnego pliku JPK_ST_KR.
Czy Excel wystarczy do prowadzenia ewidencji i generowania JPK?
Niestety, ręczne prowadzenie ewidencji środków trwałych w Excelu nie zapewnia zgodności z nowymi wymaganiami JPK. Struktura JPK to plik XML, który powinien być generowany automatycznie przez system księgowy. Ręczne przygotowanie takich plików to nie tylko duże ryzyko błędów, ale także strata czasu i dodatkowe koszty.
ZOBACZ TAKŻE: Nowości w Księdze Przychodów i Rozchodów 2026: 15 kluczowych zmian w projekcie Ministra Finansów
Co zrobić, by przygotować się na zmiany?
- Zweryfikuj system księgowy – upewnij się, czy obsługuje eksport JPK według nowych wymagań,
- Zamień Excel na dedykowane oprogramowanie – np. systemy ERP takie jak Symfonia, enova365 lub inne narzędzia z funkcją generowania JPK,
- Uzupełnij dane środków trwałych zgodnie z nowymi obowiązkami – pamiętaj o oznaczaniu sposobu nabycia i częstotliwości amortyzacji.
Podsumowanie:
Zmiany w raportowaniu ksiąg rachunkowych to nie tylko wymóg prawny, ale także szansa na automatyzację i usprawnienie pracy działu księgowości. Nie zostawiaj wdrożenia na ostatnią chwilę – inwestycja w nowoczesny system księgowy to gwarancja bezpieczeństwa, zgodności z przepisami i minimalizacji ryzyka błędów.
Team Wercom
czerwiec 2025
Zapraszamy do kontaktu!
Jesteśmy do Państwa dyspozycji od poniedziałku do piątku, w godz. od 8:00 do 16:00.
Szybkie pytanie:
