Staż pracy – co się zmienia od 2026 roku? Przełomowe zmiany w Kodeksie pracy

Czy pracując na umowie zlecenie albo prowadząc własną firmę, powinieneś mieć prawo do urlopu, odprawy czy dodatku stażowego? Od lat to pytanie budzi emocje i spory. W końcu nadchodzą zmiany. Z początkiem 2026 roku wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, która rozszerzy definicję stażu pracy. Rząd zatwierdził już odpowiedni projekt ustawy.

Czym jest staż pracy?

W polskim prawie wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje stażu pracy:

• Ogólny staż pracy – suma lat przepracowanych u różnych pracodawców. Ma wpływ m.in. na prawo do urlopu wypoczynkowego czy urlopu wychowawczego.
• Zakładowy staż pracy – liczony tylko u jednego pracodawcy. Od niego zależy np. długość wypowiedzenia, prawo do odprawy, dodatków stażowych czy nagrody jubileuszowej.

Do tej pory do stażu pracy wliczano przede wszystkim zatrudnienie na etacie oraz okresy nauki np. studia. Natomiast nie brano pod uwagę umów cywilnoprawnych (zlecenie czy dzieło), a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Dla wielu pracowników i przedsiębiorców oznaczało to mniej korzystne warunki, np. przy ustalaniu uprawnień.

ZOBACZ TAKŻE: Odwołanie z urlopu a niedopuszczenie do urlopu – co może pracodawca?

Co się zmieni od 2026 roku?

24 czerwca 2025 roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy i skierowała go do Sejmu. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Co istotne, do stażu pracy będą wliczane nowe formy zatrudnienia, takie jak:

• okresy wykonywania pracy na podstawie:
  • umowy zlecenia,
  • umowy o świadczenie usług (w tym tzw. umowy dla niań),
  • umowy agencyjnej,
• prowadzenie działalności gospodarczej i pozostawanie osobą współpracującą,
• bycie wspólnikiem spółek jawnych, komandytowych, partnerskich, a także jednoosobowej spółki z o.o.,
• praca w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych,
• służba w formacjach mundurowych (m.in. Straż Marszałkowska, Służba Celno-Skarbowa),
• zagraniczna działalność zarobkowa inna niż zatrudnienie.

Co to oznacza w praktyce?

Przykład:

Obecnie masz sześć lat doświadczenia zawodowego, ale wcześniej pracowałeś u obecnego pracodawcy przez cztery lata na podstawie umowy zlecenie. Po nowelizacji ustawy, która wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r., Twoje doświadczenie zawodowe wydłuży się do dziesięciu lat. Przyspieszy to Twoje prawo do:

• 26 dni urlopu wypoczynkowego (zamiast 20),
• dłuższego okresu wypowiedzenia,
• wyższej odprawy, jeśli umowa zostanie rozwiązana,
• dodatku stażowego – jeśli obowiązuje w Twoim zakładzie pracy.

ZOBACZ TAKŻE: Czy pracodawca może zadzwonić do bliskiej osoby pracownika w razie jego nieobecności?

Jak będzie potwierdzany staż pracy?

Nowelizacja przewiduje, że potwierdzeniem zaliczanych okresów będzie zaświadczenie z ZUS:

• do stażu pracy będą wliczane okresy, w których odprowadzano składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,
• w przypadku ulg, takich jak „ulga na start” czy umowy zawierane z uczniami i studentami, może być wymagane dodatkowe postępowanie wyjaśniające.

Wniosek o wydanie takiego zaświadczenia należy złożyć elektronicznie – za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS)

Dlaczego te zmiany są ważne?

Nowelizacja ma wyrównać szanse wszystkich pracujących – bez względu na to, czy pracowali na etacie, zleceniu czy prowadzili własny biznes. Dla wielu osób to realna poprawa warunków pracy i lepszy dostęp:

• stanowisk wymagających doświadczenia zawodowego,
• świadczeń pracowniczych (np. nagrody jubileuszowej, dodatku stażowego),
• większej stabilności zatrudnienia.

Podsumowanie – do zapamiętania!

• Od 2026 r. staż pracy będzie liczony szerzej – obejmie też zlecenia i działalność gospodarczą.
• Zmiany wpłyną na długość urlopu, odprawy, dodatki stażowe i inne uprawnienia.
• Już teraz warto zebrać dokumenty potwierdzające wcześniejszą pracę, zwłaszcza jeśli nie była to praca na etacie.

Team Wercom

czerwiec 2025